- ÖNSÖZ
Çocuk ve ergen psikiyatrisinin çalışma alanı kapsamında önemli yeri olan oyun, yalnızca çocuklar için bir eğlence aracı değil, bizler için de işlevsel bir araçtır. Çocuklar oyunla büyür; yaşamda öğrendiklerini oyunlarda canlandırarak geliştirir ve olgunlaştırırlar Oyun çocukların yaratıcılıklarını artırdığı gibi zekâ gelişimine de olumlu etkilerde bulunur Oyun aynı zamanda bir geçiş nesnesidir; sadece çocuklukta değil, erişkinlikte de. Oyuncaklar bir çocuk psikiyatrisi odasının ‘olmazsa olmaz’ıdır. İyi bir çocuk psikiyatristi olabilmenin ölçütlerinden de biridir aynı zamanda oyun; oyun oynamayı bilmeyen ya da sevmeyen bir hekimin çocuk ve ergen psikiyatristi olması bistüri kullanmayı sevmeyen bir cerrah olmakla aynı anlama gelir Oyun oynarken çocuk stresini atar, sıkıntılara dayanma gücünü artırır. Çocuk psikiyatristi için oyun çocukla ilişki kurma aracıdır. Çocuğun kendini ve sıkıntılarını anlattığı, çocuk psikiyatristinin de onun anlattığına uygun aynalamalar yapabildiği bir ortak alandır.
İnsan yaşamının 3-6 yaşlar arasındaki gelişim evresi olan oyun dönemi Freud’un kuramının en temel odağını oluşturan ödipal dönemi kapsar ve kişilik oluşumu açısından büyük önem taşır. Bu bağlamda oyun dönemi anne babanın tutumlarının, çocukla kurdukları ilişkinin ve çocuk üzerindeki etkilerinin hassasiyetle üzerinde durulması gereken bir evredir. Kişilik oluşumu yanında cinsel kimlik oluşumu açısından da kritik önemi vardır oyun döneminin. Ödipal çatışmanın sağlıklı bir şekilde yaşanıp çözümlenmesi, kurulan özdeşimler ve edinilen ego ideali çocuğun yaşama motivasyonu kazanmasını, hayata bağlanarak ve oyunlarla yaratıcılığını ilerleterek kendini geliştirmesini ve yaşamda yol almasını sağlar.
Oyun döneminde çocuk, okul öncesi eğitim kurumlarıyla birlikte sosyal yaşama da adım atmış olur. Öğretmenlerle ilişkiler ve arkadaş edinmekle birlikte yeni şeyler öğrenmenin getirdiği kazanımlar ve merak duygusu da gelişimin bir başka boyutunu oluştururlar. Anne babaların yanısıra kurumlarda uygulanan eğitimin niteliği ve niceliği de önem kazanır. Bir ülkenin eğitim politikaları açısından en önemli hedef kitlesidir 3-6 yaş arası çocuklar; çünkü kazandırılmak istenilen düşünce ve davranış kalıplarının en kolay yerleşebileceği dönemdir.
Gelişimin yolunda gitmediği veya bu yaşlarda aksadığı durumlarda ise döneme özgü çeşitli kaygı ve korkuların dışında dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu gibi patolojiler de görülmeye başlar. İlaç tedavilerinin yanı sıra oyun, bu kez de bir tedavi yöntemi olarak, sorunların anlaşılması ve tedavisinde işimize yarar.
- İÇİNDEKİLER
BÖLÜM 1 Oyun Dönemine Oidipus Karmaşası Üzerinden Psikanalitik Bakış
BÖLÜM 2 Oyun Döneminde Gelişim ve Ruhsal Muayene
BÖLÜM 3 Oyun Dönemi ve Dil Gelişimi
BÖLÜM 4 Oyun Döneminde Bilişsel Gelişim
BÖLÜM 5 Oyun Döneminde Dikkat Gelişimi
BÖLÜM 6 Ahlak Gelişimi: 3-6 Yaş
BÖLÜM 7 Oyun Dönemi ve Emosyon Gelişimi
BÖLÜM 8 Oyun Dönemi ve Mizaç
BÖLÜM 9 Oyun Dönemi ve Akran İletişimi
BÖLÜM 10 Çocuk ve Oyun
BÖLÜM 11 Oyun Dönemi ve Resim
BÖLÜM 12 Çocuğun Gelişim Sürecinde, Etkileşim ve Oyun Aracı Olarak Kitap-Edebiyat
BÖLÜM 13 Oyun Döneminde Erken Akademik Beceriler
BÖLÜM 14 Oyun Döneminde Okul Öncesi Eğitim ve İlişkili Kuramlar
BÖLÜM 15 Oyun Çocuğu ve Sınırlar
BÖLÜM 16 Oyun Döneminde Aile Danışmanlığı: Sık Sorulan Sorular
BÖLÜM 17 Oyun Dönemi ve Tuvalet Eğitimi
BÖLÜM 18 Oyun Döneminde Cinsel Eğitim
BÖLÜM 19 Oyun Döneminde Gelişimsel Korkular
BÖLÜM 20 Oyun Döneminde Hayal, Fantezi, Disosiyasyon
BÖLÜM 21 Oyun Döneminde Kardeş Doğumu
BÖLÜM 22 Oyun Dönemi ve Boşanma
BÖLÜM 23 Oyun Döneminde Evlat Edinme
BÖLÜM 24 Oyun Döneminde Ölüm Algısı
BÖLÜM 25 Oyun Dönemi ve Ebeveyn Psikopatolojisi
BÖLÜM 26 Erken Çocukluk Döneminde Bağlanma ve Bağlanma Bozuklukları
BÖLÜM 27 Oyun Döneminde Beslenme ve Yeme Bozuklukları
BÖLÜM 28 Oyun Döneminde Uyku ve Uyku Bozuklukları
BÖLÜM 29 Oyun Döneminde Motor Gelişim ve İlişkili Sorunlar
BÖLÜM 30 Oyun Döneminde Cinsel Kimlik Gelişimi ve Cinsiyet Kimliği Disforisi
BÖLÜM 31 Oyun Döneminde İletişim Bozuklukları
BÖLÜM 32 Oyun Döneminde Zihinsel Yetersizlikler
BÖLÜM 33 Oyun Döneminde Otizm Spektrum Bozukluğu
BÖLÜM 34 Oyun Döneminde Anksiyete Bozuklukları
BÖLÜM 35 Oyun Döneminde Duygudurum Bozuklukları
BÖLÜM 36 Oyun Döneminde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu
BÖLÜM 37 Oyun Döneminde Agresyon, Şiddet ve Davranış Sorunları
BÖLÜM 38 Oyun Döneminde Tik Bozuklukları
BÖLÜM 39 Oyun Döneminde Basmakalıp Davranış Bozukluğu ve Yineleyici Davranışlarla Giden Diğer Bozukluklar
BÖLÜM 40 Oyun Döneminde Travma
BÖLÜM 41 Oyun Döneminde İhmal ve İstismar
BÖLÜM 42 Oyun Döneminde Kronik Hastalıklar ve Konsültasyon Liyezon
BÖLÜM 43 Oyun Döneminde Psikiyatrik Belirtilerle Giden Organik Bozukluklar
BÖLÜM 44 Oyun Döneminde Psikiyatrik Belirtilerle Giden Kalıtsal Metabolik Bozukluklar
BÖLÜM 45 Oyun Döneminde Gelişimin Değerlendirilmesi
BÖLÜM 46 Oyun Döneminde Kullanılan Ölçekler ve Tanısal Araçlar
BÖLÜM 47 Oyun Döneminde Psikofarmakolojide Temel İlkeler
BÖLÜM 48 Oyun ve Oyun Terapisi
BÖLÜM 49 Oyun Döneminde Bilişsel Davranışçı Terapiye Kuramsal Bakış
BÖLÜM 50 Oyun Döneminde Bilişsel Davranışçı Terapiye Klinik Bakış
BÖLÜM 51 Oyun Döneminde Psikodrama
BÖLÜM 52 Özel Eğitimde Erken Müdahale